Wpływ systemów z tworzyw sztucznych na środowisko w porównaniu z materiałami tradycyjnymi

Badania naukowe wykazują, że ślad ekologiczny rur z tworzyw sztucznych wynosi średnio około jedną trzecią śladu pozostawianego przez alternatywne materiały.

Nowe badanie, przeprowadzone przez uznany niezależny Flamandzki Instytut ds. Badań Technologicznych (VITO), finansowane przez Europejskie Stowarzyszenie Producentów Rur z Tworzyw Sztucznych, ostateczne potwierdza, że tworzywa sztuczne są bardziej przyjazne dla środowiska niż alternatywne materiały stosowane do budowy systemów rurowych.

Wyniki wskazują, że systemy rurowe z tworzyw sztucznych pozostawiają ślad ekologiczny średnio o dwie trzecie mniejszy niż systemy rurowe wykonane z takich materiałów jak beton, miedź czy żeliwo ciągliwe.
“Generalnie uważa się, że rury z tworzyw sztucznych są łatwiejsze w montażu, tańsze, bardziej trwałe i bardziej innowacyjne niż rury z materiałów alternatywnych. Jednakże teraz mamy jeszcze ostateczne naukowe dowody na to, że wywierają one mniejszy wpływ na środowisko naturalne w porównaniu z innymi materiałami”, mówi Hans Telgen, Prezes TEPPFA, Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Rur i Kształtek z Tworzyw Sztucznych.

Mniejszy ślad ekologiczny, więcej korzyści
Aby dokonać rzetelnego porównania pomiędzy różnymi rodzajami materiałów i określić wpływ różnych produktów na środowisko należy zbadać i przeanalizować każdy etap ich cyklu życiowego.
Porównania dokonane zostały zgodnie z uznanymi normami ISO 14040 i 14044 z wykorzystaniem tej samej jednostki funkcjonalnej dla każdego z porównywanych materiałów w konkretnym zastosowaniu.
“Ślady ekologiczne” mogą być albo niekorzystne albo korzystne. Niekorzystne skutki takie jak emisja gazów cieplarnianych mogą powstawać albo podczas wytwarzania produktu lub na etapie jego usuwania; korzystne skutki to przyczynianie się do zmniejszania emisji gazów cieplarnianych dzięki oszczędności energii podczas użytkowania produktu. W przypadku rur z tworzyw sztucznych Analiza Cyklu Życiowego wykazała, że ślad ekologiczny systemów rurowych z nich wyprodukowanych jest znacznie niższy niż w przypadku tradycyjnych materiałów stosowanych do produkcji rur.

Określanie śladu ekologicznego produktu
Oparta na naukowych podstawach pełna Analiza Cyklu Życiowego (ang. Life Cycle Assessment, LCA) stanowi znormalizowaną metodę umożliwiającą rzetelne porównanie wpływu na środowisko wywieranego przez różne wyroby bądź usługi. Tego rodzaju ocena obejmuje zgromadzenie i ocenę danych ilościowych dotyczących wszelkich składowych na początku i końcu całego cyklu życia produktu w zakresie surowców, energii i odpadów z nim związanych. Dlatego też należy dokonać oceny szeregu procesów, aby obliczyć wpływ całkowity, począwszy od procesu produkcji surowców poprzez przetworzenie ich na wyroby gotowe, a następnie transport i montaż wyrobu gotowego, okres użytkowania wyrobu i wreszcie usuwanie wyrobu lub jego przerób po zakończeniu użytkowania.
Ustalenia wynikające z oceny dokonanej w ramach Analizy Cyklu Życiowego są publikowane w postaci Deklaracji Środowiskowych Produktu (Deklaracji EPD) zgodnie z normą prEN 15942 celem upublicznienia informacji na temat całkowitego wpływu na środowisko wywieranego przez dany produkt.

Europejskie Stowarzyszenie Producentów Rur i Kształtek z Tworzyw Sztucznych (TEPPFA) jest organizacją, reprezentującą wiodących producentów systemów rurowych z tworzyw sztucznych oraz krajowe stowarzyszenia w całej Europie. TEPPFA opracowała zestaw niezależnie potwierdzonych Deklaracji Środowiskowych Produktów, obejmujących podstawowe rodzaje systemów rurowych z tworzyw sztucznych na podstawie aktualnych danych uzyskanych dzięki Analizie Cyklu Życiowego.
Badania w zakresie Analizy Cyklu Życiowego prowadzone były przez uznany w skali międzynarodowej Flamandzki Instytut ds. Badań Technologicznych (VITO), zgodnie z metodologią określoną w normach ISO 14040 i 14044. Ustalenia VITO poddane zostały następnie niezależnej krytycznej weryfikacji przez inną uznaną instytucję zajmującą się kwestiami zrównoważonego rozwoju, Denkstatt GmbH z Austrii, zgodnie z metodologią ISO.
W badaniu wykorzystano dane dotyczące systemów rurowych z tworzyw sztucznych uzyskane od firm reprezentujących ponad 50% rynku europejskiego.  Dane dotyczące porównywalnych materiałów alternatywnych stosowanych do budowy systemów rurowych (beton, żeliwo ciągliwe i miedź) uzyskano na podstawie ogólnie dostępnych informacji.

Kryteria oceny wpływu na środowisko
Wpływ na środowisko każdego materiału do produkcji rur oceniono w odniesieniu do sześciu różnych kryteriów w trakcie pełnego cyklu życiowego takiego materiału.

1.  Powodowanie „wyczerpywania zasobów nieodnawialnych” wskutek nadmiernej eksploatacji zasobów mineralnych, paliw kopalnych i innych nieożywionych, nieodnawialnych surowców, która może doprowadzić do wyczerpania zasobów naturalnych.
2. Przyczynianie się do „zakwaszania środowiska” – emisja takich związków jak dwutlenek siarki czy tlenki azotku powstających podczas procesów produkcyjnych, powodujących kwaśne deszcze, które wywierają niszczący wpływ na glebę, zasoby wodne, organizmy ludzkie i zwierzęce, oraz cały ekosystem.
3. Przyczynianie się do „eutrofizacji”, występującej wskutek nadmiernego nawożenia wody i gleby substancjami odżywczymi (takimi jak azot i fosfor). Skutkuje ona nadmiernym wzrostem roślin oraz śmiercią fauny jezior i cieków wodnych.
4. Przyczynianie się do „globalnego ocieplenia” (ich ślad węglowy) – izolujący wpływ gazów cieplarnianych, takich jak CO2 i metan, w atmosferze to główna przyczyna globalnego ocieplenia, mającego wpływ zarówno na zdrowie ludzi jak i stan ekosystemu, w którym żyjemy.
5. Przyczynianie się do „niszczenia warstwy ozonowej”  –  niszczenie warstwy ozonowej w atmosferze powodowane przez emisje chemicznych środków spieniających i czyszczących umożliwia przepływ  większych ilości słonecznego promieniowania UV, powodującego raka skóry i zmniejszającego plony.
6. Przyczynianie się do „utleniania fotochemicznego” – w przypadku, gdy fotochemiczna reakcja światła słonecznego z pierwotnymi substancjami zanieczyszczającymi atmosferę, takimi jak lotne związki organiczne i tlenki azotu, prowadzi do powstawania smogu chemicznego, który ma niekorzystny wpływ na zdrowie ludzkie, na plony oraz na cały ekosystem.

Porównanie różnych systemów rurowych
Różne rodzaje systemów rurowych wymagają różnego rodzaju parametrów użytkowych (ang. performance characteristics). Zostały one  zapewnione dzięki wykorzystaniu szeregu materiałów alternatywnych oraz różnych klas tworzyw sztucznych. W ramach tego badania dokonano bezpośredniego porównania pomiędzy systemami rurowymi z polipropylenu lub PVC oraz z żeliwa ciągliwego do budowy wewnętrznych instalacji kanalizacyjnych; pomiędzy systemami rurowymi z polietylenu lub PVC oraz z żeliwa ciągliwego do budowy ciśnieniowych przewodów do dystrybucji wody;  trzema różnymi rodzajami rur z PVC lub polipropylenu a rurami betonowymi do budowy bezciśnieniowych przewodów kanalizacyjnych  oraz  pomiędzy rurami z polietylenu sieciowanego (PEX) lub wielowarstwowymi rurami PE-PEX/AI/PE-PEX  a rurami miedzianymi do budowy przewodów ze ścianką litą do przesyłu gorących i zimnych cieczy .
Badanie w sposób ewidentny wykazało przewagę systemów rurowych z tworzyw sztucznych. Stwierdzono, że we wszystkich analizowanych zastosowaniach wykorzystanie systemów rurowych na bazie tworzyw sztucznych powoduje zmniejszenie śladu ekologicznego średnio o dwie trzecie w porównaniu z materiałami alternatywnymi.

Więcej szczegółowych informacji na temat deklaracji EPD dla każdej klasy tworzyw sztucznych można znaleźć na stronie www.teppfa.eu lub uzyskać kontaktując się z TEPPFA na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Artykuł w wersji PDF 

Załączniki:

Porównanie wpływu na środowisko systemów rurowych z polietylenu i żeliwa sferoidalnego

Porównanie wpływu na środowisko systemów rurowych z polipropylenu i żeliwa sferoidalnego

Porównanie wpływu na środowisko systemów rurowych z PVC i żeliwa

Porównanie wpływu na środowisko systemów rurowych z PVC-O i żeliwa sferoidalnego

Porównanie wpływu na środowisko systemów rurowych z PVC-U i żeliwa sferoidalnego

Porównanie wpływu na środowisko systemów rurowych z PVC ze ścianką litą i rur betonowych

Porównanie wpływu na środowisko systemów rurowych z PP ze ścianką strukturalną(podwójną) i rur betonowych

Porównanie wpływu na środowisko systemów rur wielowarstwowych ‚polimer/aluminium/polimer’ z miedzią

Porównanie wpływu na środowisko systemów rurowych z polietylenu sieciowanego (PEX) i miedzi

Informacje techniczne:

Deklaracje właściwości użytkowych – nowy wymóg prawny

Zmiana sztywności obwodowej rur w czasie

Wyzwania, jakim muszą sprostać firmy wykonawcze przy zgrzewaniu elektrooporowym rur PE o większych średnicach

Stosowanie CLO2 do dezynfekcji wody pitnej – oświadczenie PRiK

Właściwości odbarwionych rur PVC – opinia PRiK

Biuletyn Grupy Civils Stowarzyszenia TEPPFA Newsletter Marzec 2011, Edycja V

Stanowisko KT-140 dotyczące zgodności z normą PN-EN 1401-1

Polskie normy z zakresu rur i kształtek

Polskie Normy z zakresu rur, kształtek i armatury z tworzyw sztucznych (PDF)

Sztywność obwodowa rur

Stanowisko Polskiego Stowarzyszenia Producentów Rur i Kształtek z Tworzyw Sztucznych w sprawie sztywności obwodowej rur kanalizacyjnych z tworzyw termoplastycznych